پایش خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص فازی

نویسندگان

  • بتول زینالی دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده مقاله:

خشکسالی به عنوان یک پدیده اقلیمی با کمبود رطوبت و بارندگی نسبت به شرایط نرمال تعریف می‌شود. این پدیده به شدت بر همه جوانب فعالیت‌های بشر تاثیر می‌گذارد. در مقاله حاضر با استفاده از قابلیت‌های سامانه نرم‌افزاری MATLAB و شاخص تلفیقی 3SEPI در دو مقیاس زمانی 6 و 12 ماهه، به بررسی وضعیت خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه پرداخته شد. برای این کار از داده‌های اقلیمی، دو پارامتر (بارندگی و دما) 5 ایستگاه سینوپتیک حوضه دریاچه ارومیه (تبریز، مراغه، ارومیه، سقز، مهاباد) استفاده شد. یافته پژوهش نشان می‌دهد که شاخص SEPI ویژگی دو شاخص SPI و SEI را به خوبی در خود منعکس می‌کند و هم‌چنین دما را که به عنوان یکی از پارامترهای موثر در تغییر شدت خشکسالی است، در بررسی شرایط خشکسالی وارد می‌کند؛ بنابراین بررسی خشکسالی با شاخص SEPI بهتر از شاخص SPI می‌باشد. بررسی‌ها در رابطه با خشکسالی بر اساس شاخص SEPI نشان می‌دهد که روند خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه روبه افزایش است، دما هم با شدت بیش‌تر روند افزایشی دارد. طولانی‌ترین تداوم زمانی خشکسالی در حوضه دریاچه ارومیه، در ایستگاه ارومیه در مقیاس زمانی 6 ماهه از ماه مه سال 2005 تا ماه نوامبر سال  2006به مدت 19 ماه اتفاق افتاده است. بیش‌ترین درصد وقوع خشکسالی در ایستگاه ارومیه و کم‌ترین آن در ایستگاه مهاباد مشاهده می‌شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پایش خشکسالی و ارزیابی امکان پیش‌بینی آن در حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص SEPI و مدل ANFIS

Drought is a concept that is generally understood on a basic level, but is difficult to quantify. Palmer defined a drought as a meteorological phenomenon that is characterized by ‘‘prolonged and abnormal moisture deficiency. A drought can alternatively be broadly defined as a temporary, recurring reduction in the precipitation in an area. Aridity and drought are not synonymous. A...

متن کامل

پایش و تخمین خشکسالی ایستگاه‏ های شرق دریاچۀ ارومیه با استفاده از مدل عصبی‌ـ فازی تطبیقی

خشکسالی به‌عنوان پدیده‌ا‏ی اقلیمی تحت تأثیر عوامل گوناگونی است؛ یکی از نمادهای مهم وقوع خشکسالی کاهش میزان بارندگی است. ارزیابی و پایش خشکسالی اهمیت زیادی در برنامه‏ریزی و مدیریت منابع آب دارد. با توجه به شرایط اخیر در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه و روند خشک‌شدن بی‏سابقۀ آن، ارزیابی خشکسالی در این منطقه در حال حاضر ضرورتی انکار‌ناپذیر به‌حساب می‏آید. بدین‌منظور در تحقیق حاضر با جمع‌آوری داده‏های 11...

متن کامل

پایش بلند مدت خشکسالی¬های ارومیه با استفاده از شاخص کمبود توأم

پایش و پیش­بینی خشکسالی­ها، بویژه تعیین دقیق زمان شروع و تداوم آن، اهمیت ویژه­ای در مدیریت منابع آبی و برنامه­­ریزی جهت کاهش اثرات مخرب خشکسالی دارد. در این مطالعه خشکسالی­های هواشناختی ارومیه در دوره آماری2011-1951 با استفاده از شاخص کمبود توأم (JDI) و شاخص بارش استاندارد شده متداول (SPI) و شاخص SPI اصلاح شده () مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از شاخص  تا حدود زیادی معایب SPI م...

متن کامل

ارزیابی عملکرد شاخص های شناسایی خشکسالی و بارش استاندارد از وضعیت ‏خشکسالی حوضه دریاچه ارومیه

در سال های اخیر خشک شدن دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه فوق شور دنیا مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. این پژوهش، به بررسی اثر خشکسالی بر خشک شدن تدریجی این دریاچه به کمک دو شاخص بارش استاندارد (spi) و شاخص شناسایی خشکسالی (rdi) می پردازد. در این تحقیق از داده های جهانی بارش پایگاه gpcc و دمای پایگاه ncep/ncar در دوره بلندمدت 2010-1980 استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که حوضه در...

متن کامل

پایش خشکسالی حوضه کارون بزرگ با استفاده از شاخص SPI: دوره 2014-1978 میلادی

یکی از ویژگی های بارز اقلیم ایران کمی بارش و نوسانات شدید آن در مقیاس های زمانی روزانه ،فصلی و سالانه می باشد. هر خشکسالی دارای 4 ویزگی عمده می باشد که عبارتند از: دوره تداوم ،شدت، فراوانی و گستره . هدف اصلی این مطالعه ، ارزیابی و پهنه بندی خصوصیات خشکسالی حوضه کارون بزرگ می باشد. در این مطالعه از شاخص بارش استاندارد خشکسالی SPI، جهت بررسی ویژگی های خشکسالی در 42 ایستگاه واقع در داخل و خارج حوض...

متن کامل

بررسی توزیع زمانی بارش‌های روزانه حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از شاخص تراکم

چکیده سابقه و هدف: شاخص تراکم (CI) در واقع شاخصی جهت بررسی خصوصیات آماری بارش‌های روزانه می‌باشد. توزیع نامتعادل بارش می‌تواند موجب کاهش عملکرد محصولات زراعی از طریق کاهش ذخیره رطوبت موجود در زمین و افزایش تعداد دوره‌های آبیاری گردد. علاوه بر این توزیع نامتعادل بارندگی به معنی بروز خشک‌سالی بوده و ممکن است بارشی کمتر از مقدار میانگین منطقه سبب بروز سیلاب‌های خطرناک نیز گردد. بنابراین هدف از تحق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 12

صفحات  37- 62

تاریخ انتشار 2017-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023